Γιατί δεν συμφωνούμε με την Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου (ΑΕΕ) και την Αυτοαξιολόγηση στη σχολική μονάδα με βάση τις κείμενες διατάξεις
ΔΑΚΕ Καθηγητών ΔΕ Αχαΐας Πάτρα 10/2/2014
1. Η διαδικασία για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου (ΑΕΕ) αναλύεται διεξοδικά σε ένα πεντάτομο έργο που εκδόθηκε το Δεκέμβριο του 2012 και νομοθετικά στηρίζεται στο ν.2986/2002 και ν.3848/2010 –νόμος Διαμαντοπούλου (τόμος1, σ.6). Αποτελείται από ένα σύνολο 320 σελίδων, τις οποίες θα μελετήσουν οι διευθυντές και οι εκπαιδευτικοί και μετά θα εφαρμόσουν όλες εκείνες τις δράσεις που προβλέπονται. Αυτό σημαίνει μια ακόμα σειρά γραφειοκρατικών ενεργειών καταγραφής και ελέγχου των δράσεων που επιτελούνται στο σχολείο, ενέργειες που εμποδίζουν την καθεαυτό εκπαιδευτική διαδικασία και που θα επιβαρύνουν τους εκπαιδευτικούς με πολύ πρόσθετη εργασία, η οποία αναγκαστικά θα εκτείνεται μετά το εργασιακό ωράριο. Η πολυπλοκότητα της διαδικασίας γίνεται φανερή αν δούμε ότι η αξιολόγηση εκτείνεται σε 7 τομείς, 15 δείκτες και περίπου 50 κριτήρια που αφορούν τα πάντα στη σχολική μονάδα και που όλα θα πρέπει να διερευνηθούν. Ποιος άλλος φορέας του Δημοσίου υφίσταται μια τέτοια διαδικασία και γιατί ο εκπαιδευτικός μετά από αυτή τη διαδικασία και την επόμενη της ατομικής αξιολόγησης θα πρέπει να αμείβεται χωρίς κάποιο ειδικό μισθολόγιο;
2. Η διαδικασία αυτή, όπως παραδέχονται και οι συντάκτες του Προγράμματος της ΑΕΕ (τόμος1, σ.9), έχει ορισμένες αδυναμίες: μπορεί να εξελιχθεί σε μια καθαρά γραφειοκρατική διαδικασία που απλά θα περιγράφει την καθημερινότητα του σχολείου και δεν θα επιφέρει βελτίωση, υπάρχει η πιθανότητα δημιουργίας εσωτερικών συγκρούσεων, μπορεί να δοθεί έμφαση σε ανώδυνα ζητήματα (είναι πιθανόν να προκύψει αυτό και για λόγους αυτοπροστασίας των συναδέλφων)και θα δημιουργήσει τάσεις εσωστρέφειας στις σχολικές μονάδες. Και ενώ όλα αυτά αναγνωρίζονται, δεν προτείνεται τίποτα για την αντιμετώπισή τους, αλλά υποχρεώνονται οι εκπαιδευτικοί να ανακατευτούν με μια διαδικασία που ενέχει τους παραπάνω κινδύνους. Η προηγούμενη εμπειρία από τα ελάχιστα δημόσια σχολεία που εφάρμοσαν εθελοντικά τη διαδικασία φαίνεται να επιβεβαιώνει την εμφάνιση τέτοιων προβλημάτων.
3. Στο πρόγραμμα της ΑΕΕ γίνεται λόγος για αναγνώριση της σχετικής αυτονομίας των σχολείων και για ενίσχυση των βαθμών ελευθερίας των εκπαιδευτικών, τη στιγμή που δίνονται 320 σελίδες οδηγιών που καθορίζουν μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια της διαδικασίας. Μέσα από την προφανή απόπειρα ελέγχου των διαδικασιών, ώστε να προκύπτουν εμφανώς συγκρίσιμα αποτελέσματα, κάθε άλλο παρά αναγνωρίζεται αυτονομία. Ο στόχος είναι διαφορετικός: πρέπει τα σχολεία να εφαρμόσουν εκείνες τις πρακτικές στις οποίες τα κατευθύνει η διαδικασία της ΑΕΕ και που αναγκαστικά θα είναι τουλάχιστον παρεμφερείς. Η ποσοτικοποίηση των αποτελεσμάτων οδηγεί σε ομοιομορφία κι όχι σε διαφοροποίηση. Και ενώ το Πρόγραμμα υπόσχεται αυτονομία, στην ουσία συνιστά όχι μετάθεση ελευθερίας αλλά ευθύνης μόνο στους εκπαιδευτικούς και στους διευθυντές τους για τα προβλήματα του σχολείου. Όταν η θεσμοθέτηση της διαδικασίας γίνεται από τα υψηλά κλιμάκια της εκπαιδευτικής ιεραρχίας και ενέχει μια ομοιόμορφη και συγκεντρωτική αντίληψη και την ίδια στιγμή η Πολιτεία δημιουργεί αποτελεσματικούς μηχανισμούς ελέγχου της απόδοσης των μαθητών (π.χ. Νέο Λύκειο), είναι τουλάχιστον κοροϊδία να μιλά κανείς για αυτονομία στους εκπαιδευτικούς.
4. Ενώ γίνεται παραδεκτό στο Πρόγραμμα ότι τα αποτελέσματα της ΑΕΕ δεν προσφέρονται για συγκριτικού χαρακτήρα κατάταξη των διαφορετικών σχολείων της χώρας,προβλέπεται «σύγκριση της επίδοσης των μαθητών του σχολείου μας με την επίδοση των μαθητών με παρόμοια κοινωνικό –οικονομικά χαρακτηριστικά από άλλα σχολεία» (τόμος 3,σ.69). Γιατί άλλωστε χρειάζεται η ποσοτικοποίηση των αποτελεσμάτων της διαδικασίας αυτής και δεν αρκεί η περιγραφική αξιολόγηση (που προβλέπεται), αν όχι για τον έλεγχο και την κατηγοριοποίησή τους; Τα αποτελέσματα της διαδικασίας καταγράφονται στην έκθεση αξιολόγησης που αναρτάται στο Δίκτυο της ΑΕΕ και στην ιστοσελίδα του σχολείου. Δημοσιοποιούνται όσα αποφασίσουν Διευθυντής και Σύλλογος, αλλά στα πλήρη στοιχεία έχουν πρόσβαση τα στελέχη της Διοίκησης για τα περαιτέρω (τόμος1,σ.36).
5. Και ενώ προβλέπονται τα πάντα στη διαδικασία της αυτοαξιολόγησης, θα περίμενε κανείς να αναφέρονταν και συγκεκριμένες δράσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που θα αναδειχθούν μέσα από την ΑΕΕ για την άρση των ανισοτήτων μεταξύ των σχολείων και για τη βελτίωση των εκπαιδευτικών. Δυστυχώς, πέρα από τις θεωρητικού χαρακτήρα αναφορές σε επιμορφώσεις κλπ δεν προβλέπεται τίποτα συγκεκριμένο. Συνηγορεί και αυτό το στοιχείο στην ανάδειξη του σκοπού της ΑΕΕ, που απέχει από τον διακηρυγμένο της βελτίωσης του εκπ/κου και του σχολείου. Στο ίδιο συμπέρασμα κατατείνουμε αν λάβουμε υπόψη μας ότι λόγω της καθυστέρησης έναρξης του Προγράμματος ακολουθείται η αντιεπιστημονική λογική να ξεκινά η διαδικασία με άλλα δεδομένα φέτος και να ολοκληρώνεται την επόμενη χρονιά, όταν τα δεδομένα αυτά θα έχουν αλλάξει (άλλοι μαθητές και εκπαιδευτικοί στο σχολείο).
6. Η συγκεκριμένη διαδικασία αυτοαξιολόγησης δεν τυγχάνει της εμπιστοσύνης των συναδέλφων και επιχειρείται να επιβληθεί χωρίς να πείθει για τις προθέσεις της. Η προσεκτική ανάγνωση των δεικτών που ελέγχονται και αντίστοιχων ερωτημάτων(τόμος Γ΄) δημιουργεί εύλογη ανησυχία. Γιατί πού αποσκοπούν άραγε κριτήρια προς έλεγχο σχετικά με τα «αποτελέσματα του σχολείου», όπως: «εκπαιδευτικά επιτεύγματα των μαθητών που ανταποκρίνονται στους στόχους του Προγράμματος Σπουδών(Π.Σ.)»; Και αν το Π.Σ. δεν ανταποκρίνεται στις δυνατότητες του μέσου μαθητή; Ή το κριτήριο «πρόοδος όλων των μαθητών σε σχέση με προηγούμενα επιτεύγματά τους»; Από τον καθηγητή μόνο εξαρτάται αυτός ο παράγοντας; Ή το κριτήριο «ανάπτυξη του δυναμικού κάθε μαθητή, ανεξαρτήτως ικανοτήτων, γένους, κοινωνικής, πολιτισμικής προέλευσης ή άλλων ιδιαιτεροτήτων»; Ο εκπαιδευτικός μόνος του οφείλει να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια. Ή τα κριτήρια «ικανοποίηση των μαθητών από την εκπαιδευτική διαδικασία»και «ικανοποίηση των αναγκών όλων των μελών της σχολικής κοινότητας»; Αφού προσφέρεται στους μαθητές ο συγκεκριμένος τύπος σχολείου με Πανελλαδικές, προβλήματα και ελλείψεις, καλούνται να κρίνουν όχι το σχολείο που τους δίνεται, αλλά αν οι εκπαιδευτικοί καταφέρνουν να τους ικανοποιήσουν «με την διαδικασία». Έχουν οι συντάκτες του προγράμματος εργαστεί σε ένα μέσο σχολείο; Ή εξομοιώνουν εκχυδαϊστικά τη διαδικασία της μάθησης με διαδικασία πώλησης προϊόντων που πρέπει να ικανοποιεί κάθε πελάτη, ανεξάρτητα από τις επιθυμίες του και από την αξία του προϊόντος;
7. Θα πρέπει να γίνει ειδική αναφορά και σε άλλα ενδεικτικά ερωτήματα που διερευνούν τους δείκτες της ΑΕΕ. Άλλα από αυτά είναι εντελώς γελοίο να αναφέρονται γιατί έτσι κι αλλιώς είναι γνωστά στους αρμοδίους αλλά δεν επιλύονται: π.χ. «Οι κενές θέσεις των εκπαιδευτικών καλύπτονται έγκαιρα με την έναρξη του σχολικού έτους;». Πώς θα βαθμολογείται το σχολείο εδώ; Το δικαίωμα πρόσληψης δεν ανήκει στο διευθυντή του σχολείου. Γιατί βαθμολογείται το σχολείο σε κάτι που δεν ελέγχει; Έχουμε μια βλακώδη αντιγραφή του αγγλοσαξονικού μοντέλου ή θα το μιμηθούμε; Άλλα πάλι κριτήρια είναι καταφανώς επικίνδυνα: «η επιστημονική και παιδαγωγική κατάρτιση των εκπαιδευτικών ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του Προγράμματος Σπουδών;» ή «η εμπειρία των εκπαιδευτικών επαρκεί για την υλοποίηση του Π.Σ. και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων εντός και εκτός του σχολείου;» κλπ. Και για να αντληθούν τα στοιχεία της αξιολόγησης σε κάποια ερωτήματα, προβλέπονται ερωτηματολόγια ή και συνεντεύξεις από μαθητές και γονείς. Τελικά από αξιολογητής των μαθητών ο εκπαιδευτικός θα αξιολογείται ο ίδιος από τους πάντες!!!
Απέναντι σε αυτήν την ΑΕΕ, την οποία δεν χρειάζεται το Σχολείο, προτείνουμε μία αξιολόγηση που θα αποτελεί πραγματική εσωτερική διαδικασία της σχολικής μονάδας και θα υλοποιείται με τη συνεργασία του Διευθυντή, των Συλλόγων Καθηγητών και Γονέων με την επιστημονική καθοδήγηση των Συμβούλων. Θα περιμέναμε, επίσης, η αριστερή πλειοψηφία της ΟΛΜΕ να είναι πιο υπεύθυνη και πιο σοβαρή: χωρίς ξύλινη γλώσσα, χωρίς αφορισμούς και προγραφές, με προσοχή σε ό,τι προτείνει στους συναδέλφους. Κάποιοι φαίνεται ότι δεν διδάσκονται από τα σφάλματά τους και οδηγούν τον κλάδο σε νέες λανθασμένες προτάσεις, εξυπηρετώντας άλλου είδους σκοπιμότητες. Τέλος, θα περιμέναμε το σωματείο και ΚΕΜΕΤΕ να έχουν αναλύσει σε βάθος και να έχουν προβάλει τα εξόφθαλμα προβλήματα της συγκεκριμένης διαδικασίας.
Από την ΤΕ της ΔΑΚΕ ΔΕ ΑΧΑΪΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχολιάστε κοσμίως.